Rosnąca liczba samochodów i dynamiczny rozwój budownictwa wielorodzinnego sprawiają, że temat parkowania na osiedlach staje się coraz bardziej palący. We Wrocławiu problem ten jest szczególnie widoczny – wielu mieszkańców codziennie mierzy się z trudnościami w znalezieniu wolnego miejsca postojowego. Czy istnieją przepisy, które regulują, ile musi być miejsc parkingowych przy bloku? Czy spółdzielnia musi zapewnić każdemu wyznaczone stanowisko? W tym artykule wyjaśniamy, co mówią aktualne przepisy, jakie są praktyki na wrocławskich osiedlach i jak można rozwiązać problem chronicznego braku miejsc do parkowania.
Wrocław to miasto o gęstej zabudowie i dynamicznym rozwoju mieszkaniowym, ale infrastruktura parkingowa nie nadąża za rosnącą liczbą pojazdów. Brak miejsc parkingowych pod blokiem to codzienna bolączka mieszkańców osiedli takich jak Nowy Dwór, Kozanów, Jagodno czy Psie Pole. Na Nowym Dworze stare układy drogowe, zaprojektowane w latach 70. i 80., nie przewidywały obecnej skali motoryzacji. W rezultacie dostępna przestrzeń parkingowa ogranicza się głównie do kilku zatok wzdłuż ulic i chodników, które dziś są regularnie zastawiane przez samochody. Mieszkańcy zmuszeni są do parkowania na trawnikach, przy śmietnikach lub na zakazach, co generuje nie tylko mandaty, ale też konflikty sąsiedzkie.
Na Kozanowie brak miejsc parkingowych wynika przede wszystkim ze zwartej, punktowej zabudowy i braku wewnętrznych dziedzińców, które mogłyby pełnić funkcję miejsc postojowych. Większość budynków ma ograniczony dostęp od strony zaplecza, przez co samochody ustawiane są w sposób chaotyczny. Co więcej, istniejące miejsca nie są oznakowane, co sprawia, że nikt nie kontroluje, kto i gdzie parkuje, a brak stosowania się do przepisów tylko pogłębia ten stan.
Jagodno, choć uchodzi za nowoczesne osiedle, zostało zaprojektowane z myślą o estetyce i minimalizmie przestrzennym, a nie funkcjonalności. Większość inwestycji posiada co prawda parkingi podziemne, ale liczba miejsc jest niewystarczająca, a miejsca naziemne są często zarezerwowane dla gości lub handlu. Dodatkowo brakuje infrastruktury dla odwiedzających, co powoduje parkowanie wzdłuż wąskich uliczek osiedlowych.
Na Psim Polu brak miejsc postojowych to sytuacja jest jeszcze bardziej złożona. Dominują tu stare bloki z lat 60., gdzie nie planowano żadnych miejsc postojowych. Przestrzenie wspólne, które mogłyby zostać zaadaptowane, są często zaniedbane lub zajęte przez zieleń, która jest niechętnie oddawana na potrzeby parkingowe. W dodatku spółdzielnie i wspólnoty często nie angażują się w reorganizację przestrzeni. Brakuje jasno wytyczonych zasad, jeśli chodzi o miejsca parkingowe pod blokiem – przepisy dotyczące tego tematu nie są zbyt precyzyjne, o czym szerzej opowiemy w dalszej części artykułu.
Przeczytaj też: Czy można parkować na trawniku pod blokiem?
Kwestia miejsc parkingowych na osiedlach mieszkaniowych jest ściśle regulowana przez obowiązujące przepisy. Podstawą prawną jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dokument ten wskazuje m.in., że każdy budynek mieszkalny musi mieć zapewniony dostęp do odpowiedniej liczby stanowisk postojowych dla mieszkańców oraz gości. Konkretne liczby i wymagania określane są również w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (MPZP), które różnią się w zależności od dzielnicy, rodzaju zabudowy i planowanej intensywności użytkowania terenu.
Biorąc pod uwagę miejsce parkingowe pod blokiem, przepisy określają zarówno minimalną liczbę stanowisk postojowych (zwykle od 1,2 do 1,5 miejsca na jedno mieszkanie), jak i warunki ich lokalizacji, dostępności, dopuszczalnych odległości od okien budynków czy szerokości dróg manewrowych. Obowiązujące regulacje wskazują też na konieczność odpowiedniego oznakowania miejsc – zarówno poziomego, jak i pionowego – oraz zapewnienia dostępu do nich dla służb ratowniczych. W praktyce oznacza to, że miejsca parkingowe nie mogą powstawać dowolnie, a ich rozmieszczenie i liczba muszą być zgodne z projektem budowlanym zatwierdzonym przez urząd oraz z MPZP.
W przypadku terenów wspólnych – należących do wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni – dodatkowe zasady mogą zostać określone w regulaminach wewnętrznych. Jednak również te regulacje muszą być zgodne z przepisami ogólnokrajowymi. Na terenach ogólnodostępnych, które nie są ogrodzone ani oznaczone jako prywatne, nie można zastrzegać miejsc wyłącznie dla mieszkańców – byłoby to sprzeczne z zapisami ustawy Prawo o ruchu drogowym. Stąd konieczność formalnego oznaczenia strefy, jeśli zarządca chce ustanowić np. parking tylko dla mieszkańców bloku.
Nie ma więc wątpliwości co do tego, czy miejsca parkingowe muszą być wyznaczone. Jednak odrębną kwestię stanowią wymiary każdego stanowiska, które również określone są przez odpowiednie przepisy.
Jakie wymiary ma miejsce parkingowe? Standardowo, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury, miejsce postojowe dla samochodu osobowego powinno mieć co najmniej 2,5 m szerokości i 5 m długości. W przypadku miejsc usytuowanych przy ścianie lub innych przeszkodach dopuszczalne jest zwiększenie szerokości do 2,7 m. Miejsca dla osób z niepełnosprawnościami muszą mieć minimum 3,6 m szerokości i 5 m długości. W garażach podziemnych mogą obowiązywać inne warunki, zależnie od układu konstrukcyjnego budynku, jednak minimalne standardy wciąż muszą być zachowane.
Warto również pamiętać, że w przypadku miejsc pod kątem – np. 45° czy 60° – długość stanowiska może być inna i musi być dostosowana do geometrii manewrowej. Ponadto, jeśli przewiduje się parkowanie równoległe do jezdni, wymagane wymiary to co najmniej 2,3 m szerokości i 6 m długości. Wszystkie te parametry muszą być zgodne z projektem budowlanym i zatwierdzone w dokumentacji projektowej.
Aby formalnie ubiegać się o miejsce parkingowe pod blokiem, należy złożyć pisemny wniosek do zarządcy nieruchomości – wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni. Wniosek powinien zawierać dane osobowe wnioskodawcy, numer lokalu, opis sytuacji oraz ewentualnie numer rejestracyjny pojazdu. Często konieczne jest również podpisanie umowy dzierżawy miejsca postojowego oraz uiszczanie regularnej opłaty miesięcznej.
W przypadku dużych osiedli, miejsca przydzielane są według kolejności zgłoszeń – prowadzone są listy oczekujących. Zarządca może również wprowadzić kryteria dodatkowe, np. pierwszeństwo dla osób z niepełnosprawnościami lub rodzin z dziećmi. Wszystkie zasady przydziału powinny być określone w regulaminie wspólnoty lub uchwale spółdzielni.
Czy można sobie zrobić miejsce parkingowe pod blokiem? Jeżeli na danym terenie nie ma dostępnych miejsc, niedozwolone jest samodzielne ich wyznaczanie. Tylko w przypadku, gdy grunt należy do właściciela lub gdy posiada on pisemną zgodę zarządcy terenu na jego adaptację i użytkowanie. W przeciwnym razie takie działanie stanowi naruszenie porządku prawnego oraz przepisów dotyczących zagospodarowania przestrzeni wspólnej. Działań tego typu zabraniają przepisy dot. miejsc parkingowych pod blokiem.
Sprawdź też: Problem braku luster drogowych na osiedlach i jak go rozwiązać
Obowiązujące przepisy nie nakładają na spółdzielnię mieszkaniową obowiązku zapewnienia indywidualnych miejsc parkingowych wszystkim mieszkańcom. Niemniej jednak, jako zarządca nieruchomości wspólnej, spółdzielnia jest zobowiązana do dbania o infrastrukturę w sposób zgodny z przepisami prawa budowlanego, ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego. Oznacza to, że powinna zapewnić dostęp do odpowiedniej liczby stanowisk postojowych zgodnie z zatwierdzoną dokumentacją projektową oraz dbać o bezpieczeństwo i funkcjonalność przestrzeni wspólnej.
W przypadku nowych inwestycji deweloperskich wymóg zapewnienia miejsc postojowych leży po stronie inwestora, który zgodnie z MPZP i rozporządzeniem technicznym musi uwzględnić określoną liczbę miejsc w projekcie budowlanym. Po zakończeniu budowy i przekazaniu zarządzania spółdzielni lub wspólnocie obowiązek utrzymania miejsc przechodzi na te podmioty.
Warto zadać też pytanie: czy mieszkanie musi mieć miejsce parkingowe? Prawo nie przewiduje takiego obowiązku. Nie ma wymogu, aby do każdego lokalu przypisane było miejsce postojowe. W praktyce oznacza to, że właściciel mieszkania nie ma gwarantowanego prawa do miejsca parkingowego, o ile nie nabył go osobno lub nie wynajął na podstawie umowy. Wspólnoty i spółdzielnie mogą ustalać zasady wynajmu, dzierżawy bądź przydziału miejsc, jednak nie mają obowiązku zapewnienia ich wszystkim mieszkańcom.
Miasto Wrocław rozwija strefy park&ride oraz ogranicza ruch w centrum, ale osiedla takie jak Nowy Dwór, Kozanów, Jagodno czy Psie Pole nadal cierpią na brak miejsc parkingowych pod blokiem. Pomimo wdrażanych rozwiązań systemowych, codzienność mieszkańców wielu osiedli nie ulega poprawie – liczba miejsc postojowych pozostaje dalece niewystarczająca wobec rosnącej liczby pojazdów.
Lokalne wspólnoty mieszkaniowe i zarządcy nieruchomości mają możliwość podejmowania inicjatyw w celu poprawy dostępności miejsc parkingowych we Wrocławiu. Do najczęściej rozważanych rozwiązań należą: adaptacja istniejących podwórek i przestrzeni międzyblokowych na cele parkingowe, budowa parkingów wielopoziomowych (np. typu modułowego), wytyczanie dodatkowych miejsc wzdłuż jezdni z zachowaniem przepisów technicznych, a także wprowadzenie wewnętrznych regulaminów z zasadami rotacyjnego parkowania.
Ważnym aspektem pozostaje również skuteczna współpraca z jednostkami samorządowymi – zarówno w zakresie uzyskiwania decyzji administracyjnych (np. zgody na zmianę sposobu użytkowania terenu), jak i przy pozyskiwaniu środków z miejskich lub unijnych programów wspierających rozwój infrastruktury. Przykładem dobrych praktyk może być inicjatywa jednej z wrocławskich wspólnot, która dzięki dotacji miejskiej przeprojektowała przestrzeń podwórkową i zyskała parking pod blokiem z ponad 30 stanowiskami.
Każde z wdrażanych rozwiązań powinno być planowane i realizowane zgodnie z aktualnymi przepisami dot. miejsc parkingowych pod blokiem – począwszy od zgodności z MPZP i warunkami technicznymi, aż po zapewnienie dostępu dla służb ratunkowych oraz wyraźnego oznakowania miejsc.
Firma Siton specjalizuje się w kompleksowej obsłudze nieruchomości, oferując usługi z zakresu bieżącego utrzymania czystości, pielęgnacji zieleni oraz prac porządkowych na terenach osiedlowych. Wspieramy wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe we Wrocławiu w realizacji zadań administracyjnych i technicznych, dbając o estetykę oraz funkcjonalność otoczenia budynków. Choć nie zajmujemy się bezpośrednio projektowaniem ani oznakowaniem miejsc postojowych, oferujemy sprzątanie parkingów, a przez to pomoc w uporządkowaniu przestrzeni i poprawie komfortu życia mieszkańców. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą!
